Als patiënt de regie houden met een levenstestament

Meer duidelijkheid voor artsen over wensen van de patiënt

Wie neemt beslissingen over wel of juist niet behandelen als u dat zelf niet meer kan? Een levenstestament geeft een duidelijke leidraad. Maar uw arts behoudt altijd zijn eigen verantwoordelijkheid.

Stel, je raakt in coma. Wie vertegenwoordigt u dan richting uw behandelaars? Wie zorgt ervoor dat de rekeningen worden betaald? Wie beslist over andere zaken? Als u zelf niets heeft geregeld, is het juridisch vaak onduidelijk wie namens u gerechtigd is te handelen en op basis waarvan. Hierdoor kan – zeker bij onenigheid tussen familieleden – vertraging ontstaan, met risico op bijvoorbeeld gezondheidsschade of financieel nadeel door incasso en deurwaarders kosten.

Regie houden met een levenstestament

In een poging te voorzien in een groeiende behoefte bij burgers om tot het laatst zoveel mogelijk de regie over het eigen leven te behouden, heeft de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat (EPN) een levenstestament ontworpen dat dus werking heeft tijdens uw leven. De EPN heeft dit document ontwikkeld in samenspraak met diverse instanties en beroepsgroepen, waaronder banken, rechters en artsen. Kantonrechters bleken behoefte te hebben aan een officieel document, omdat zij vaak moeten kiezen uit twee kwaden en het dikwijls onduidelijk is wat de betrokken persoon zelf had gewenst. Artsen ervaren bij patiënten met een verminderd oordeelsvermogen soortgelijke problemen. Wat wil de patiënt nu echt zelf? Wie van de naasten wil de patiënt als zijn vertegenwoordiger? En voert deze vertegenwoordiger de wensen uit van de patiënt?

Via een levenstestament kan u een of meerdere volmachten geven. Daarmee legt u in een notariële akte vast dat u zich op bepaalde deelgebieden, waaronder de gezondheidszorg, door een gevolmachtigde willen laten vertegenwoordigen. Dit geeft duidelijkheid over de wensen van de betrokkene en een heldere juridische basis voor deze volmacht. Zo hoeft er geen vertraging op te treden bij het uitvoeren van uw wil.

Naast het aanwijzen van een of meer vertegenwoordigers kunnen via een levenstestament de persoonlijke wensen kenbaar worden gemaakt, mocht er toch een gang naar de rechter noodzakelijk zijn. Denk hierbij aan bewind, curatele of mentorschap. Een bewijs vormt deze uitspraak. 

Medische zaken

Het is geen fijne gedachte dat artsen bij verminderde wilsvermogens handelingen gaan uitvoeren, of nalaten, die u nooit had gewild. U kan in het levenstestament behandelverboden, -geboden en euthanasieverklaringen laten opnemen. De notaris staat bij het ondertekenen van de akte garant voor: de bewijskracht van de akte en de opname in een landelijk register, de wil van de persoon en de wilsbekwaamheid van de persoon. Opname in een landelijk register heeft als groot voordeel dat de akte niet zoekraakt en landelijk opvraagbaar is. Op de notaris rust plicht, ook tuchtrechtelijk, om te verifiëren of u wel wilsbekwaam bent en beseft wat u regelt. In geval van twijfel dient de notaris een protocol te volgen, waarbij in bepaalde gevallen een arts moet worden geraadpleegd. Hierdoor ontstaat voor iedereen duidelijkheid wat u echt wenst en wil, en dat deze wensen ook in vrijheid en op een moment dat de patiënt wilsbekwaam was zijn geuit.

Van een arts kan niet worden verwacht dat hij bij het register van alle patiënten nagaat of er eventueel een levenstestament is geregistreerd. De notaris zal er daarom bij u op aandringen het document met uw arts(en) te bespreken.

Voordelen levenstestament

Het opmaken van een levenstestament biedt veel voordelen In het levenstestament wordt vastgelegd wie uw belangen behartigt als u het zelf niet meer kunt. Er wordt aangegeven wat uw “wil” was op het moment dat je nog goed genoeg was om alles te overzien. Medische beslissingen kunt u zoveel mogelijk zelf aangeven in het levenstestament. Belangrijke zaken en situaties waarover u zich zorgen maakt, kunnen worden beschreven en geregeld. Het alternatief van onderbewindstelling, mentorschap of curatele kan worden voorkomen. De bewijskracht van een notariële akte weegt zeer zwaar in het rechtsverkeer. De mogelijkheden van het levenstestament zijn zeer uitgebreid.

De voordelen van een levenstestament via de notaris nog even op een rijtje:

• bewijskracht van een notariële akte;
• uitgebreide mogelijkheden;
• vaststellen van uw wensen;
• vaststellen van uw wilsbekwaamheid;
• directe werken van het levenstestament;
• onderbewindstelling, mentorschap of curatele kunnen worden voorkomen;
• de registratie van het levenstestament in een landelijk register.

Regel het nu het nog kan! Bekijk hier een voorbeeld van een levenstestament: Voorbeeld LEVENSTESTAMENT Download hier een checklist: Checklist levenstestament