Door ondercuratelestelling eindigt een levenstestament
In een levenstestament kan je voorzieningen opnemen voor het geval er een mentor, bewindvoerder of curator moet worden benoemd. Je kan een verzoek opnemen aan de kantonrechter om je bewindvoerder vrij te stellen van de plicht om periodiek rekening en verantwoording aan hem af te leggen. Hiermee kan je dus rekening houden bij het opstellen van een levenstestament. Dit bleek relevant in een zaak die behandelt is door de rechtbank Gelderland
Op 19 juli 2013 heeft moeder ten overstaan van een notaris een levenstestament laten verlijden. In het levenstestament is onder meer bepaald dat kind 1en kind 3 gezamenlijk werden benoemd tot gemachtigden voor het verrichten van alle rechtshandelingen op het gebied van het personenrecht, het familierecht, het zakenrecht, het fiscaal recht, het procesrecht en elk ander rechtsgebied.
Beschermingsbewind
Als het vermogen van moeder onder beschermingsbewind zal worden gesteld, eindigt de volmacht niet, ook niet ten aanzien van het onder dat bewind gestelde vermogen. Voor het geval van instelling van een beschermingsbewind, wordt verzocht de gevolmachtigden gezamenlijk tot bewindvoerder te benoemen. Ook wordt de kantonrechter verzocht op de voet van artikel 1:445 lid 3 BW de bewindvoerder vrij te stellen van de verplichting om periodiek rekening en verantwoording te zijnen overstaan af te leggen. Ten slotte wordt verzocht de gevolmachtigden in voorkomend geval gezamenlijk te benoemen tot mentoren.
Ondercuratelestelling
In discussie is of moeder wegens haar geestelijke toestand, doorlopend of bij vlagen, haar belangen niet behoorlijk waarneemt. De kantonrechter heeft aanvankelijk, in afwachting van de uitkomst van een in te stellen onderzoek door een geriater of andere deskundige, een provisioneel bewind ingesteld. Gebleken is dat moeder niet wenst mee te werken aan een dergelijk onderzoek. Daardoor kon niet worden vastgesteld dat ondercuratelestelling – als meest ingrijpende maatregel in de burgerlijke rechten van moeder – noodzakelijk is voor een behoorlijke behartiging van haar belangen. De kantonrechter is afgegaan op eigen waarnemingen. Hij heeft besloten dat een curatele noodzakelijk was.
Rechter moet voorkeur betrokkene volgen
Ingevolge artikel 1:383,lid 2, BW volgt de kantonrechter bij de benoeming van de curator de uitdrukkelijke voorkeur van de betrokkene, tenzij gegronde redenen zich tegen zodanige benoeming verzetten. In het levenstestament heeft moeder vastgelegd dat zij wenst dat de beide door haar aangewezen gevolmachtigden in voorkomend geval gezamenlijk als bewindvoerders en mentoren worden benoemd. Het levenstestament zwijgt over curatele en de benoeming van curatoren. In discussie is of moeder op het moment dat zij haar levenstestament liet verlijden nog wel tot een behoorlijke beoordeling van haar belangen in staat was. De instrumenterend notaris heeft verklaard dat hij, voordat hij tot verlijden van de akte is overgegaan, het protocol wilsbekwaamheid van de KNB heeft gevolgd. Zowel hijzelf, als zijn kandidaat waren van mening dat moeder op het moment van verlijden wilsbekwaam was.
Op grond hiervan is de kantonrechter van mening dat voorshands – zolang het tegendeel niet is aangetoond – ervan moet worden uitgegaan dat moeder ten tijde van het verlijden van het levenstestament daartoe bekwaam was. Haar voorkeur voor de personen van de te benoemen bewindvoerders en mentoren staat daarmee vast. Veronderstellenderwijs gaat de kantonrechter ervan uit dat moeder ten tijde van het opstellen van het levenstestament – daarnaar gevraagd – een gelijke voorkeur voor eventueel te benoemen curatoren zou hebben gemaakt.
Voor zover de in het levenstestament vastgelegde voorkeur van moeder voor benoeming van kind 1 en kind 3 als bewindvoerders en mentoren in dit geval zou moeten worden uitgelegd als voorkeur voor benoeming van beiden tot curatoren. Aangezien zich een aantal situaties hebben voorgedaan gaat de rechter er in deze situatie aan voorbij.
Verhouding tussen de gevolmachtigden en de curator
Door de ondercuratelestelling eindigt de volmacht die moeder heeft verstrekt aan kind 1 en kind 3 van rechtswege (art. 3:72 BW). Gelet op de stukken en het verhandelde tijdens het afgelegde huisbezoek wordt ervan uitgegaan dat de betrokkene niet zelfstandig in staat is om de rekening en verantwoording op te nemen. In dit geval moet er rekening en verantwoording afgelegd worden aan de kantonrechter door de professionele curator.
Zorg ervoor dat je wensen met betrekking tot bewind, curatele en mentorschap goed zijn opgenomen in je levenstestament.