Moet ik rente betalen over een schenking op papier?

Het is mogelijk dat je een geldbedrag geschonken krijgt maar dat je er pas later over kan beschikken. Dit wordt een ‘papieren schenking’ genoemd. Bij een schenking op papier ontvang je een bepaald geldbedrag en leen je dit direct weer uit aan de schenker. Hierdoor ontstaat een schuld. Deze schuld is  pas opeisbaar bij het overlijden van de schenker. De schuld kan indien gewenst altijd door de schenker worden afgelost. Indien dit bij het overlijden van de schenker nog niet is gebeurd, wordt de totale schuld in mindering op de nalatenschap gebracht, met als gevolg dat er minder erfbelasting verschuldigd zal zijn. Aan deze schenking worden meerdere eisen gesteld, waaronder het vastleggen ervan in een notariële akte en het jaarlijks betalen van een rente van 6%. Zonder rentebetaling heeft deze papieren schenking geen effect.

Minder erfbelasting en inkomstenbelasting

De papieren schenking is een typische Nederlandse vorm van schenken (wereldwijd staan wij bekend als zuinig volk). De schenker kan namelijk het geschonken bedrag bij zich houden terwijl wel gebruik kan worden gemaakt van de (jaarlijkse)vrijstellingen voor de schenkbelasting.

De schuld moet je als schenker opgeven in box 3. De ontvangers moeten een vordering opgeven in box 3. Feitelijk verschuift de inkomstenbelasting over de schenking van de schenker naar de begiftigde. Of er minder inkomstenbelasting wordt geheven is afhankelijk van de persoonlijke situatie.

Eisen van de Belastingdienst

De Belastingdienst stelt meerdere eisen aan de aftrek van de schuld bij overlijden van de schenker. Dit zijn:

• De schenking moet zijn vastgelegd in een notariële akte;
  Legt je de schenking niet vast in een notariële akte, maar in een onderhandse akte? Dan is er na het overlijden van de schenker geen sprake meer van een schuld. Daardoor wordt het bedrag toch opgeteld bij de erfenis en belast.
• De schenker moet daarnaast jaarlijks een rente van 6% betalen aan de begunstigde van de schenking;
  Deze voorwaarde geldt sinds 1 januari 2010. Heb je vóór 1 januari 2010 een schenking op papier gedaan en heb je toen een lager rentepercentage afgesproken? Als die rente ‘marktconform’ was, voldoe je toch aan deze voorwaarde. Met marktconform bedoelt de Belastingdienst dat hetzelfde rentepercentage in die tijd ook door een bank berekend zou kunnen zijn. Is de rente aan te passen (zie schenkingsovereenkomst) dan moet je deze per 1-1-2010 aanpassen naar 6%.
• Je  betaalt ook ieder jaar daadwerkelijk de rente.
  Voldoe je aan al deze voorwaarden? Dan mag je onder andere de schenking op papier aftrekken als schuld in uw aangifte inkomstenbelasting en aangifte erfbelasting bij het overlijden van de schenker.

Of deze rente daadwerkelijk ieder jaar is betaald, controleert de Belastingdienst bij het overlijden van de schenker. Bewaar dus de rekeningafschriften met de rentebetalingen in een apart dossier. Zo voorkom je dat jouw erfgenamen in de toekomst kosten moet maken om aan te tonen dat de schenker jaarlijks de rente daadwerkelijk heeft voldaan

Als de rente van 6% niet betaald is

Als bij overlijden blijkt dat de rente niet trouw over ieder jaar is betaald, mag de papieren schenking niet worden afgetrokken van het vermogen. Met andere woorden: het bedrag van de papieren schenking hoort dan gewoon tot de erfenis, en daar moet erfbelasting over worden betaald. De papieren schenking heeft dan dus geen effect gehad.

Voorbeeld:
In 2011 heeft moeder een papieren schenking gedaan aan haar drie kinderen. Zij heeft elk jaar de rente voldaan, behalve in 2013. Moeder overlijdt in 2015. Omdat er in één jaar geen rente is betaald, mag de papieren schenking niet van het vermogen van moeder worden afgetrokken. Volgens de Belastingdienst heeft moeder het genot gehad van de schenking op papier.

Rente vergeten bij een papieren schenking?

Wat moet je doen als je een rente termijn vergeten bent bij een schenking op papier? Als er geen of te weinig rente is betaald, dan is het noodzakelijk om de schuld tenminste 180 dagen voor je overlijden af te lossen. Ook is het mogelijk om de te weinig betaalde rente alsnog te betalen. Let hierbij op dat je ook de rente over de te weinig betaalde rente voldoet. Lees hier het besluit>>> erfbelasting-toepassing-van-artikel-10-van-de-successiewet-1956.

De rente moet op tijd zijn betaald

Wat als de schenker overlijdt voor het betalen van de rente? Voor de nog niet verschuldigde rente over de op het moment van overlijden nog lopende termijn geldt het volgende. Als deze rente na overlijden wordt betaald, kan voor de toepassing van artikel 10 van de Successiewet worden aangenomen dat deze rente is betaald. Dit geldt echter alleen als de rentetermijn maximaal een jaar is.