Verschillende soorten huwelijkse voorwaarden
Wie trouwt zonder eerst huwelijkse voorwaarden op te stellen, trouwt in wettelijke algehele gemeenschap van goederen. De gemeenschap van goederen is overzichtelijk en eenvoudig maar brengt dus ook risico’s met zich mee. Aangezien er maar een vermogen is, kunnen schuldeisers zich verhalen op het volledige vermogen van een van de echtgenoten. Met huwelijkse voorwaarden kan je dit voorkomen. Er zijn verschillende soorten huwelijkse voorwaarden mogelijk. De bekendste zijn misschien wel de voorwaarden die bekend staan als ‘koude uitsluiting’ maar er zijn meer mogelijkheden. Lees hieronder meer over soorten huwelijkse voorwaarden.
Koude uitsluiting
Bij koude uitsluiting blijft er een strikte scheiding in inkomen en vermogen. Er worden afspraken maken over de kosten van de huishouding en de wijze waarop partijen daaraan bij zullen dragen. Dit kan in de toekomst een behoorlijk risico opleveren als een van beide partners stopt met werken en/of onvoldoende vermogen heeft. Deze vorm van huwelijkse voorwaarden kan worden toegepast wanneer de ene partij veel schulden heeft en de andere partij veel vermogen. Ook worden deze huwelijkse voorwaarden vaak toegepast als partijen voor de tweede keer in het huwelijk treden met kinderen uit eerdere relaties.
Een voorbeeld.
Henk en Ingrid trouwen op huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting). Henk heeft een vermogen van € 25.000, Ingrid heeft geen vermogen. Beide partners hebben een goede baan en verdienen € 6.000 per maand. Na vier jaar hebben zij twee kinderen. Ingrid is gestopt met haar baan. Henk maakt ondertussen carrière en zijn inkomen stijgt naar € 10.000 per maand. Daarnaast zet Henk een deel van zijn inkomen opzij en bouwt hierdoor een vermogen op van € 80.000.
Uiteindelijk gaan partijen scheiden. Henk moet wel partner en kinderalimentatie betalen, maar hoeft zijn opgebouwde vermogen niet te delen.
Beperkte gemeenschap
Bij huwelijkse voorwaarden met een beperkte gemeenschap ontstaan er drie vermogens:
- een vermogen van de ene partner;
- een vermogen van de andere partner; en
- een gemeenschappelijk vermogen.
Vaak maken partijen een woning of de inboedel gemeenschappelijk. Voor de rest blijft ieder dan zijn of haar eigen vermogen behouden. Je kan ook kiezen voor een gemeenschap van goederen met uitsluiting van bepaalde goederen. Bij een echtscheiding hoeft alleen het gemeenschappelijke vermogen gedeeld te worden.
Huwelijkse voorwaarden en verrekenbedingen
Je kan ook in je huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding opnemen. Dat is een bepaling waardoor de partner die geen of een beperkt inkomen of vermogen heeft, toch mee deelt met het gezinsinkomen. Er zijn verschillende varianten, de bekendste zijn het periodieke verrekenbeding (ook wel het Amsterdamse verrekenbeding genoemd) en het finale verrekenbeding.
Periodiek verrekenbeding
Bij het periodieke verrekenbeding moet de overgespaarde inkomsten jaarlijks verrekend worden. Vaak gebeurt dat niet. De wet bepaalt dan dat als er niet voldaan is aan de verrekenplicht, dan wordt al het aanwezige vermogen vermoed te zijn gevormd uit hetgeen verrekend had moeten worden, tenzij uit de eisen van redelijkheid en billijkheid in het licht van de aard en omvang van de verrekenplicht anders voortvloeit.
Vermogensverrekening
De praktijk heeft geleerd dat een jaarlijkse inkomstenverrekening vaak niet werkt. Alternatief is dat je niet het inkomen gaat verrekenen maar de vermogensaangroei. Bij deze huwelijkse voorwaarden wordt bij aanvang van het huwelijk de omvang van ieders vermogen beschreven. Op belangrijke momenten (starten onderneming/kopen woning/overlijden/echtscheiding) kunnen de partners verrekening van de vermogensaangroei met elkaar verrekenen.
Finaal verrekenbeding
Bij een finaal verrekenbeding hoeft er pas verrekend te worden als de relatie eindigt, dus bij een echtscheiding of bij het overlijden van een van beide partners. Je kan in je huwelijkse voorwaarden opnemen dat er wel finaal verrekend worden in het geval het huwelijk eindigt bij overlijden maar niet als het huwelijk eindigt in echtscheiding. Verder is maatwerk ook mogelijk. Met andere woorden een finaal verrekeningsbeding bij echtscheiding met uitzondering van ondernemingsvermogen en/of verkregen erfenissen.
Vergoedingsrechten bij koude uitsluiting
Als een van de partners heeft geïnvesteerd in de woning, dan heeft die partner bij scheiding niet alleen recht op het nominaal geïnvesteerde bedrag, maar wordt ook rekening gehouden met een eventuele waardestijging of waardedaling van de woning. Dit noemt men ook wel de beleggingsleer. Men kan hier afspraken over maken in huwelijkse voorwaarden.
Scheiden en huwelijkse voorwaarden
Bij een scheiding zijn huwelijkse voorwaarden van grote invloed zijn op de wijze waarop bepaalde bezittingen, gelden en schulden verdeeld moeten worden. Laat u altijd goed juridisch adviseren over de gevolgen van uw huwelijkse voorwaarden voordat u instemt met een bepaalde verdeling. Dit is zeker het geval als er sprake is van een periodiek verrekenbeding dat nooit is uitgevoerd. Daarnaast is het ook mogelijk om de huwelijkse voorwaarden te wijzigen om oneerlijke situaties te voorkomen door alsnog een finaal verrekenbeding op te nemen.